طبق آمار رسمی، حدود ۷۰ درصد از شاغلین کشور در بخش خصوصی فعال هستند. مطابق این آمار، بیش از ۹۰ درصد فعالیت‌های بخش خصوصی در حوزه صنعت و کشاورزی تمرکز دارد. بسیاری از شرکت‌های حاضر در این طبقه‌بندی طی چند دهه گذشته بر اساس اصل ۴۰ قانون اساسی از بخش دولتی جدا شده‌اند تا اداره آنها به بخش خصوصی سپرده شود اما بسیاری از آنها به درستی در بخش خصوصی ادغام نشده‌اند، بنابراین با اغماض می‌توان پذیرفت که سهم عمده بازار نیروی کار در حال حاضر در دستان بخش خصوصی است.با این حال، این یک واقعیت است که در سال‌های اخیر به لطف تکنولوژی‌های جدید، رشد کسب و کارهای خرد، قابل ملاحظه بوده است. با توجه به این واقعیت قابل پیش‌بینی است که در سال‌های پیش‌رو، شتاب توسعه اشتغال در این حوزه بیشتر از سایر حوزه‌ها باشد.
بخش خصوصی و محیط زیست
شرکت‌های خصوصی و کسب و کارهای خرد، در حالی هر روز توسعه بیشتری پیدا می‌کنند که نیاز آنها به منابع و بهره‌گیری آنها از بخش‌های مختلف محیط‌زیست غیرقابل انکار است. همین شتاب تاریخی کسب و کارها باعث شده است امروز با چالش‌ها و معضلات جدی اقلیمی روبرو باشیم. افزایش بی‌سابقه دمای زمین، خشک‌سالی‌های پیاپی، آلودگی آب و هوا، تخریب محیط‌زیست و تأمین بیش از حد انرژی به عنوان مخاطرات ناشی از دخالت عوامل انسانی، در حالی هرروز تهدید تازه‌ای پیش‌روی بشر ایجاد می‌کند که باید هر چه زودتر اقدامات لازم نظری و عملی جهت جلوگیری یا حداقل کند کردن فرایندهای مخرب صورت گیرد.
اینجاست که نقش شرکت‌های خصوصی و کسب و کارهای خرد که شمار زیادی از شاغلین کشور را در اختیار دارند، از همیشه پررنگ‌تر می‌شود. انبوه این شرکت‌ها می‌توانند با ورود به حوزه فرهنگ‌سازی برای کارکنان خود، همانند مانعی در مقابل سرعت بالای فرآیندهای مخرب محیط‌زیست عمل کنند.
تامین آب برای بخش صنعت و کشاورزی
به عنوان مثال یکی از چالش‌های بزرگ فعلی، بحث تامین آب برای بخش صنعت و کشاورزی است. این دو بخش بیش از ۹۰ درصد شاغلین بخش خصوصی را در اختیار دارند بنابراین می‌توان تصور کرد با آموزش صحیح به افراد مشغول در این صنایع و خانواده‌های آنان، چه موج عظیمی از مصرف بهینه آب کشور را فرا می‌گیرد. اما متأسفانه با وجود سال‌ها بحث بر سر هدررفت و استفاده نادرست از آب در بخش صنعت و کشاورزی، این چالش هر روز از قبل بحرانی‌تر می‌شود. اصلاح الگوی مصرف، استفاده از تکنولوژی‌های جدید، صنایع جایگزین و روش‌های تأمین آب جایگزین از جمله راه‌کارهایی است که طی سال‌ها مواجه با این معضل کشوری مطرح بوده و هست؛ اما به نظر می‌رسد اقدام چندانی در رابطه با آن انجام نشده است.
ضمانت اجرای برنامه‌ها
چیزی که در این بین مغفول مانده، ضمانت اجرای این برنامه‌ها در زمان مشخص و همچنین فرهنگ‌سازی آحاد جامعه است. بخش خصوصی می‌تواند و باید از توانمندی‌های خود با اتکا به نیروی انسانی‌اش برای اثرگذاری در این زمینه نقش بیشتری ایفا کند. برای مثال در بخش صنعت یا کشاورزی ضمن آموزش و در دسترس قرار دادن تکنولوژی‌های جدید برای نیروهای کار، می‌توان به سرمایه‌گذاری بیشتر در این حوزه اقدام کرد و حل معضل تأمین آب به عنوان یکی از مأموریت‌ها و چشم‌اندازهای شرکت بر شمرده شود.
این اقدامات به مرور باعث فرهنگ‌سازی در خانواده‌های شاغلین و ترویج الگوهای استاندارد مصرف آب یا سایر انرژی‌ها خواهد شد. بدون شک گره خوردن دغدغه‌های سازمانی به دغدغه‌های فردی، نتایج شگرفی به دنبال خواهد داشت. بدون شک کودکی که شاهد فعالیت پدرش در پروژه راه‌اندازی تصفیه‌خانه پساب یک کارخانه است یا مادرش در حوزه تأمین تجهیزات نوین آبیاری کشاورزی تخصص دارد، یا والدینش طبق آموزش‌های دریافتی آب را مطابق الگوهای استاندارد مصرف می‌کنند، برای قطره قطره‌های آب ارزش قائل است و آن را بهینه مصرف می‌کند.
نگارنده : داوود حبیبی
