چرا مدیریت انرژی مهم است؟

مدیریت انرژی چیست؟

«مدیریت انرژی» اصطلاحی است که تعابیر مختلفی دارد، اما عمدتاً به معنای صرفه‌جویی انرژی در مشاغل، سازمان‌های دولتی، بخش خصوصی و بخش مسکونی است.

معنی صرفه‌جویی انرژی

وقتی صحبت از صرفه‌جویی انرژی می‌شود، منظور از مدیریت انرژی، فرایند نظارت، کنترل و حفظ انرژی در یک ساختمان یا سازمان است. به‌طور معمول، این فرایند شامل مراحل زیر است:

1. اندازه‌گیری مصرف انرژی و جمع‌آوری داده‌ها
2. یافتن موارد برای صرفه‌جویی انرژی و تخمین میزان انرژی‌ای که در هر موقعیت می‌توان صرفه‌جویی کرد. ما معمولاً داده‌های کنتور خود را برای یافتن و تعیین کمّی اتلاف انرژی تجزیه و تحلیل می‌کنیم، و همچنین ممکن است صرفه‌جویی مصرف انرژی را با تعویض تجهیزات (مانند روشنایی) یا با ارتقای عایق ساختمان انجام دهیم.
3. اقدام برای صرفه‌جویی انرژی (یعنی مقابله با تلفات معمول انرژی و جایگزینی یا ارتقاء تجهیزات ناکارآمد).
4. بررسی پیشرفت‌ در صرفه‌جویی انرژی با تجزیه و تحلیل داده‌های کنتور.
5. بازگشت به مرحله ۲ و ادامه چرخه.

بسیاری از مردم از اصطلاح «مدیریت انرژی» برای اشاره به صرفه‌جویی انرژی استفاده می‌کنند که بر بهره‌برداری بهتر از ساختمان‌ها و تجهیزات موجود تمرکز دارد. به بیان دقیق، این تعریف موارد را به جنبه‌های رفتاری صرفه‌جویی انرژی، یعنی تشویق مردم به استفاده کمتر از انرژی با افزایش آگاهی، محدود می‌کند، اگرچه استفاده از تجهیزات کنترلی ارزان مانند تایمرها نیز اغلب در این تعریف گنجانده شده است.

فرایند چندمرحله‌ای فوق برای هر دو مورد اعمال می‌شود. به بیان دیگر، این کاملاً به فرد بستگی دارد که اقدامات صرفه‌جویانه‌ای در مصرف انرژی را در نظر بگیرد که شامل خرید تجهیزات جدید یا ارتقاء بهره‌وری ساختمان می‌شود.

معانی دیگر مدیریت انرژی

اصطلاح «مدیریت انرژی» فقط در مورد صرفه‌جویی انرژی در ساختمان نیست و در زمینه‌های دیگر نیز استفاده می‌شود:

• مدیریت انرژی کاری است که تأمین‌کنندگان انرژی (یا شرکت‌های برق) انجام می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که نیروگاه‌ها و منابع انرژی تجدیدپذیر آن‌ها انرژی کافی برای پاسخگویی به تقاضا (مقدار انرژی مورد نیاز مشتریانشان) را تولید می‌کنند.
• از مدیریت انرژی برای اشاره به تکنیک‌های مدیریت و کنترل سطوح انرژی شخصی استفاده می شود!
• در هوانوردی نیز از اصطلاح مدیریت انرژی استفاده می‌شود. در این مورد، مدیریت انرژی مهارتی است که خلبانان هواپیما یاد می‌گیرند تا هواپیما را مدیریت کنند.

علی‌رغم تعاریف متنوع مدیریرت انرژی، در ادامه مقاله، منظورمان از مدیریت انرژی صرفه‌جویی در مصرف انرژی خواهد بود.

مدیریت انرژی ساختمان

در حالی که مدیریت انرژی برای مدت طولانی در ساختمان‌های بزرگ‌تر رایج بوده است، اخیراً در خانه‌های مسکونی نیز رواج پیدا کرده است. اکثر صاحبان خانه‌ها  ممکن است با این اصطلاح آشنا نباشند و برای کاهش مصرف انرژی خود اغلب از یک رویکرد تصادفی و کورکورانه استفاده کنند.
اما رویکرد نظارتی و نتیجه‌محور که توسط مدیران حرفه‌ای انرژی استفاده می‌شود، به همان اندازه که در ساختمان‌های بزرگ‌تر کارایی دارد، در خانه‌ها نیز مؤثر است.

بیشترِ اصولی که در مورد ساختمان‌های بزرگ و سایر سازمان‌ها از آن‌ها تبعیت می‌شود، در خانه‌ها نیز قابل اجرا است. مطمئناً فرایند چهارمرحله‌ای که در بالا معرفی شد و در زیر به تفصیل شرح داده خواهد شد، کاملاً برای مدیریت انرژی خانه قابل اجرا است.

چرا مدیریت انرژی مهم است؟

مدیریت انرژی کلید صرفه‌جویی در انرژی است. بخش عمده‌ای از اهمیت صرفه‌جویی در انرژی ناشی از نیاز جهانی به صرفه‌جویی در انرژی است. این نیاز جهانی بر قیمت انرژی، انتشار گازهای گلخانه ای و قوانین تأثیر می‌گذارد که همگی به دلایل قانع‌کننده‌ای به مدیریت انرژی می‌انجامند.

نیاز جهانی به صرفه‌جویی در انرژی

اگر نیاز جهانی به صرفه‌جویی در انرژی نبود، ممکن بود اصطلاح «مدیریت انرژی» هرگز ابداع نمی‌شد. در سطح جهانی ما باید انرژی را به‌صرفه مصرف کنیم تا:

• آسیبی را که به سیاره زمین وارد می‌کنیم، کاهش دهیم. بدون زمین، احتمالاً چیزی از ما وجود نخواهد داشت و منطقی است که سعی کنیم انرژی را به صرفه مصرف کنیم.
• وابستگی خود را به سوخت‌های فسیلی که به‌طور فزاینده‌ای محدود می‌شوند، کم کنیم.

کنترل و کاهش مصرف انرژی سازمان

مدیریت انرژی وسیله‌ای برای کنترل و کاهش مصرف انرژی سازمان‌ها است. در واقع، کنترل و کاهش مصرف انرژی سازمان به این دلایل مهم است:

• کاهش هزینه‌ها با افزایش هزینه‌های انرژی، اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند.
• کاهش انتشار کربن و آسیب‌های زیست محیطی ناشی از آن و همچنین پیامدهای مربوط به هزینه مالیات بر کربن و موارد مشابه، ممکن است سازمان را به این سمت سوق دهد که انتشار کربن را کاهش دهد تا تصویری سبز و پایدار را ترویج کند.
• کاهش ریسک: هرچه انرژی بیشتری مصرف کنید، خطر افزایش قیمت انرژی یا کمبود عرضه می‌تواند به طور جدی بر سودآوری شما تأثیر بگذارد یا حتی ادامه حیات کسب‌و‌کار یا سازمان شما را غیرممکن کند. با مدیریت انرژی می توانید این خطر را با کاهش تقاضای انرژی خود و با کنترل آن به‌گونه‌ای که آن را قابل‌پیش‌بینی‌تر کنید، کاهش دهید.

چگونه مصرف انرژی خود را به بهترین نحو مدیریت کنیم؟

چهار مرحله را برای فرایند مدیریت انرژی در بالا بیان کردیم. در اینجا، این مراحل را شرح می‌دهیم.

یک.  سنجش مصرف انرژی و جمع‌آوری داده‌ها

به عنوان یک قانون سرانگشتی، هرچه اطلاعات بیشتری به دست آورید و جزئیات بیشتری داشته باشید، بهتر است.
رویکرد سنتی جمع‌آوری داده‌های انرژی، خواندن دستی کنتورها یک بار در هفته یا یک بار در ماه است. این امر یک کار طاقت‌فرسا است، و داده‌های هفتگی یا ماهانه تقریباً به‌اندازه داده‌هایی که به‌راحتی و به‌طور خودکار از رویکرد مدرن به‌دست می‌آیند، برایمان نیستند.

رویکرد مدرن برای جمع‌آوری داده‌های انرژی، متناسب کردن سیستم‌های اندازه‌گیری بازه‌ای است که به‌طور خودکار مصرف انرژی را در فواصل زمانی کوتاه و منظم مانند هر ۱۵ دقیقه یا نیم ساعت اندازه‌گیری و ثبت می‌کنند.
داده‌های دقیق مصرف انرژی بازه‌ای، مشاهده الگوهای اتلاف انرژی را ممکن می‌سازد که در غیر این صورت مشاهده آن‌ها غیرممکن بود. به عنوان مثال، هیچ راهی وجود ندارد که قرائت هفتگی یا ماهانه کنتور بتواند به ما نشان دهد که در ساعات مختلف روز یا در روزهای مختلف هفته چقدر انرژی مصرف می‌کنیم. دیدن این الگوها پیدا کردن اتلاف‌های معمولی در ساختمان را بسیار آسان‌تر می‌کند.

دو. یافتن و کمّی کردن موارد صرفه‌جویی

داده‌های دقیقی که جمع‌آوری می‌کنیم برای کمک به ما در یافتن و تعیین مقدار کمّی فرصت‌های صرفه‌جویی در انرژی بسیار ارزشمند خواهد بود.
ساده‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین صرفه‌جویی‌ها در انرژی معمولاً نیاز به سرمایه‌گذاری کم یا بدون سرمایه‌گذاری دارند.

برای مثال، تعداد بسیار زیادی از ساختمان‌ها دارای سیستم‌های کنترل پیشرفته‌ای هستند که می‌توانند و باید HVAC (گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع) را به‌خوبی کنترل کنند. اما، به دلیل نداشتن دانش توسط کارکنان مدیریت تأسیسات، عملکردی معیوب یا پیکربندی نادرستی دارند، و در نتیجه انرژی را در حالت گرمایش یا سرمایش هدر می‌دهند.

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی، تشویق کارکنان به خاموش کردن تجهیزات در پایان هر روز کاری است.
مشاهده به داده‌های انرژی بازه‌ای دقیق، راه ایده‌آلی برای یافتن مقدار اتلاف انرژی معمول است. به‌راحتی می‌توانید بررسی کنید که آیا کارکنان و تایمرها بدون نیاز به گشت‌زنی شبانه‌روز در ساختمان، همه‌چیز را خاموش می‌کنند یا خیر، و با کمی نظارت، معمولاً می‌توانید بفهمید چه کسی یا چه چیزی باعث هدر رفتن انرژی شده است.

با استفاده از داده‌های بازه‌ای دقیق، معمولاً تخمین‌های معقولی از میزان انرژی هدررفته در زمان‌های مختلف بسیار آسان است. به عنوان مثال، اگر متوجه شده‌اید که انرژی زیادی توسط تجهیزاتی که در آخر هفته روشن باقی مانده‌اند، هدر می‌رود، می‌توانید:

1. از داده‌های بازه‌ای خود برای محاسبه مقدار انرژی (بر حسب کیلووات ساعت) در آخر هفته استفاده کنید.
2. نسبت آن انرژی را که هدر می‌رود (توسط تجهیزاتی که باید خاموش شوند) تخمین بزنید.
3. با استفاده از ارقام دو مرحله قبل، تخمینی از کل کیلووات ساعتی که هر آخر هفته تلف می‌شود محاسبه کنید.

از طرف دیگر، اگر هیچ تحلیلی از نسبت انرژی‌ای که توسط تجهیزاتی که به‌طور غیرضروری روشن مانده‌اند، ندارید، می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

1. یک شب در ساختمان قدم بزنید تا مطمئن شوید که همه چیزهایی که باید خاموش شوند خاموش هستند.
2. به داده‌های آن شب نگاه کنید تا ببینید بعد از خاموش کردن همه چیز، چند کیلووات مصرف می‌شود.
3. رقم مورد نظر کیلووات (بخش قبل) را از رقم معمولی کیلووات برای آخر هفته‌ها کم کنید تا ذخیره انرژی بالقوه تخمین زده شود.
4. ذخیره کیلووات را در تعداد ساعات آخر هفته ضرب کنید تا کل صرفه‌جویی انرژی بالقوه کیلووات ساعت برای آخر هفته را به‌دست آورید.

همچنین، تعداد زیادی از ساختمان‌ها صرفه‌جویی در مصرف انرژی را با تجهیزات یکپارچه هوشمند در اختیار ساکنان قرار می‌دهند، که البته بیشتر آن‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری قابل توجه‌تری دارند.
اگرچه داده‌های دقیق کنتور شما لزوماً به شما نمی‌گوید که نوع کارآمدتری از تجهیزات روشنایی وجود دارد، اما در کل برای کمک به شما مفید خواهد بود.

سه. اقدام برای صرفه‌جویی انرژی

فقط یافتن موارد برای صرفه جویی در انرژی به ما کمک نمی‌کند، بلکه باید برای کارایی آن‌ها اقدام کنیم.
ممکن است کار سختی باشد، اما، اگر بتوانیم مردم را با خود همراه کنیم، می‌توانیم بدون سرمایه‌گذاری خاصی صرفه‌جویی در مصرف انرژی را محقق کنیم.
در مورد موارد صرفه‌جویی در مصرف انرژی که نیاز به ارتقای تجهیزات یا عایق‌ها دارند، تنها راه، هزینه و سرمایه‌گذاری است.

چهار.  پیگیری پیشرفت در صرفه‌جویی انرژی

هنگامی که برای صرفه‌جویی در انرژی اقدام کردید، مهم است که بدانید اقدامات شما چقدر مؤثر بوده است:

• صرفه‌جویی در مصرف انرژی که از تغییرات رفتاری ناشی می‌شود (مثلاً واداشتن افراد به خاموش کردن کامپیوترهایشان قبل از رفتن به خانه) نیاز به توجه مداوم دارد تا اطمینان حاصل شود که به حداکثر بازدهی منجر می‌شود.
• اگر برای تجهیزات جدید سرمایه‌گذاری کرده‌اید، احتمالاً باید بررسی کنید که به میزان صرفه‌جویی انرژی‌ای که پیش‌بینی کرده بودید، دست یافته‌اید یا خیر.
• اگر تایمرهای معیوب یا تنظیمات تجهیزات کنترلی را تصحیح کرده‌اید، باید دوباره بررسی کنید تا مطمئن شوید که همه چیز همچنان همانطور که باید کار می‌کند. چیزهای ساده‌ای مانند قطعی برق می تواند به‌راحتی باعث شود تایمرها به تنظیمات کارخانه بازگردند و عاملی برای عدم دستیابی به صرفه‌جویی انرژی شوند.
• اگر از مدیران بالادستی به شما وظیفه صرفه‌جویی در مصرف انرژی داده شده است، باید شواهدی ارائه دهید که نشان دهد آن‌ها را برآورده می‌کنید یا حداقل به سمت آن هدف حرکت مثبتی می‌کنید.
• گاهی اوقات ممکن است لازم باشد ثابت کنید که پیشرفتی حاصل نشده است (مثلاً اگر در تلاش هستید تا تصمیم‌گیرندگان را متقاعد کنید که مقداری بودجه در مدیریت انرژی سرمایه‌گذاری کنند).

مدیریت انرژی یک فرایند پیوسته است

باید به تجزیه و تحلیل داده‌های انرژی خود به طور منظم ادامه دهید تا بررسی کنید که اوضاع بدتر نمی‌شود. بسیار طبیعی است که ساختمان‌هایی با گذشت زمان کارایی کمتر و هدررفت بیشتری داشته باشند. دور از انتظار نیست که تجهیزات خراب شوند یا کارایی خود را از دست بدهند.
بنابراین، باید حداقل یک بار در هفته، یا حتی یک بار در ماه، به داده‌های انرژی خود نگاهی گذرا بیندازید تا مطمئن شوید که هیچ چیز عجیب و پیش‌بینی‌نشده‌ای رخ نداده است.

منبع: https://www.energylens.com/articles/energy-management

همچنین این مقالات را می‌توانید مطالعه کنید:

نیروگاه مجازی چیست

منابع تولید توزیع‌شده، کلیدی برای انرژی و برق پایدار