اروپا به مرور در حال کم کردن وابستگی خود به سوختهای فسیلی است و در این مسیر به رکوردهای خوبی نیز دست پیدا کرده است. تحقیقات نشان میدهد، در سال گذشته میلادی برای نخستین بار در تاریخ اروپا، میزان تولید برق این قاره از انرژیهای پاک، از انرژیهای فسیلی پیشی گرفت.
بررسیهای دو اتاق فکر Ember و Agora که بر انرژیهای پاک متمرکز هستند، نشان میدهد که قاره اروپا در سال ۲۰۲۰ از سوختهای فسیلی فاصله گرفته و برق بیشتری از انرژیهای تجدیدپذیر تولید کرده است. طبق اعلام تیم تحقیقاتی مشترک این دو اتاق فکر، چنین اتفاقی هرگز پیش از این رخ نداده بود. بر این اساس در سال گذشته میلادی ۳۸ درصد از مجموع برق تولید شده در اروپا از انرژی باد، خورشید، نیروگاه برقآبی و زیستتوده تولید شده است. این میزان در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۴.۶ درصد بوده است. در مقابل، مجموع برق تولید شده از سوختهای فسیلی در اروپا، سال گذشته میلادی به ۳۷ درصد رسید، یعنی یک درصد کمتر از مجموع برق تولید شده از انرژیهای پاک.
رشد سبزها
انرژی خورشیدی و باد بیشترین سهم را در چرخش اروپا از سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای پاک داشتهاند. در سال ۲۰۲۰ استفاده از انرژی خورشید و باد برای تولید برق در اروپا به ترتیب ۱۵ و ۹ درصد رشد داشته است. هلند، سوئد و بلژیک کشورهایی بودهاند که بیشترین رشد را در تولید برق از انرژیهای پاک به ثبت رساندهاند.
گاز، محبوب اروپاییها
در همین حال در اروپا تولید ذغالسنگ و هستهای به ترتیب ۲۰ و ۱۰ درصد کاهش داشته است اما گاز همچنان در سراسر این قاره، به عنوان انرژی محبوب باقی مانده است. گاز در اروپا انرژی نسبتا ارزانی به شمار میرود. به همین دلیل در ۱۲ ماهی که از شیوع کرونا میگذرد و با وجود فشاری که این ویروس همهگیر به اقتصاد اروپا وارد کرد، تقاضای گاز در سراسر اروپا تنها ۴ درصد کاهش پیدا کرد. تقاضای گاز اروپا اگرچه در سال ۲۰۲۰ کاهش داشته، اما همچنان ۱۴ درصد بیش از تقاضای سال ۲۰۱۵ است.
طی دوره یاد شده تقاضای گاز در یونان، هلند و لهستان با رشد همراه بوده است. بنابراین انرژی باد و خورشید در سراسر اروپا عمدتا جایگزین ذغالسنگ شده و جایگاه گاز را با تغییر جدی مواجه نکرده است.
آهسته و پیوسته به سمت سبزها
قاره اروپا مدتی است که حرکت در مسیر جایگزین کردن انرژیهای پاک با سوختهای فسیلی را به آرامی آغاز کرده و در این مسیر به موفقیتهایی نیز دست یافته است. برای مثال برخی کشورهای اروپایی مانند انگلیس در سال گذشته میلادی موفق شدند نسبت به سوختهای فسیلی، از انرژیهای پاک برای تولید نیرو بهره بیشتری بگیرند. دو موسسه Ember و Agora در گزارشی که مشترکا منتشر کردهاند، تاکید کردهاند که شیوع ویروس کرونا تاثر کمی در تغییر وضعیت داشته است با این حال پیشرفت استفاده از زیستتودهها از سال ۲۰۱۸ به این سو تقریبا متوقف شده است.
در میزان استفاده از سیستم برقآبی نیز تغییر چندانی ایجاد نشده است. تولید نیرو از این سیستم از سال ۲۰۱۹ افزایش یافته بود با این حال این رشد ناشی از تغییرات بارشی بوده است نه نصب تجهیزات جدید.
چشم انداز ۲۰۳۰
بر اساس گزارش دو موسسه Ember و Agora، اروپا برای دست یافتن به اهداف سبز خود در چشمانداز ۲۰۳۰، باید استفاده از انرژی خورشید و باد را با رشد سه برابری همراه سازد. بنابراین به نظر میرسد قاره اروپا برای دست یافتن به این هدف نه تنها نباید تسلیم فشارهای اقتصادی حاصل از شیوع پاندمی کرونا شود، بلکه باید پایبندی به سیاستهای محیطزیستی و پیمانهایی نظیر «پیمان پاریس» را به شکل جدیتر پیگیری کند.
